Jak uniknąć konfliktu interesów rozumianego jako powiązania osobowe i kapitałowe miedzy zamawiającym a wybranym wykonawcą oraz udzielenie zamówienia bez zachowania zasad bezstronności i obiektywności.
W związku z pojawiającymi się sytuacjami, w których dochodzi do udzielenia zamówienia, w którym występuje konflikt interesów, rozumiany również jako brak bezstronności i obiektywności przy jego udzielaniu, w załączeniu zamieszczono wykaz sygnałów ostrzegawczych, tzw. czerwone flagi, które mogą świadczyć, że w przypadku wystąpienia wskazanych zdarzeń przy udzielaniu zamówienia mogło dojść do konfliktu interesów.
Wystąpienie danego zdarzenia, wskazanego w rejestrze sygnałów ostrzegawczych, jest przesłanką do przeprowadzenia przez instytucję działań wyjaśniających i nie skutkuje stwierdzeniem nieprawidłowości w sytuacji, gdy wystąpienie danego zdarzenia w opinii IP RPO WSL - ŚCP nie wpływa na ostateczny wynik postępowania.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. i art. 24 niniejszej Dyrektywy, „Państwa członkowskie zapewniają podjęcie przez instytucje zamawiające odpowiednich środków, by skutecznie zapobiegać konfliktom interesów, a także rozpoznawać i likwidować je, gdy powstają w związku z prowadzeniem postępowań o udzielenie zamówień, by nie dopuścić do ewentualnego zakłócenia konkurencji i zapewnić równe traktowanie wszystkich wykonawców.
Pojęcie konfliktu interesów obejmuje co najmniej każdą sytuację, w której członkowie personelu instytucji zamawiającej lub dostawcy usług w zakresie obsługi zamówień działającego w imieniu instytucji zamawiającej biorący udział w prowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia lub mogący wpłynąć na wynik tego postępowania mają, bezpośrednio lub pośrednio, interes finansowy, ekonomiczny lub inny interes osobisty, który postrzegać można jako zagrażający ich bezstronności i niezależności w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia”.
W związku z powyższymi zapisami pojęcia konfliktu interesów nie należy rozpatrywać wyłącznie na gruncie Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020, gdyż wskazane Wytyczne odwołują się wyłącznie do powiązań osobowych i kapitałowych, których w szczególności należy unikać przy udzielaniu zamówień. Użycie określenia „w szczególności” oznacza też, że opisany w Wytycznych katalog przypadków powiązań kapitałowych i osobowych, jest katalogiem otwartym, co oznacza, że wystąpienie również innych przypadków powiązań osobowych i kapitałowych, a także brak bezstronności i obiektywności przy udzielaniu zamówienia, świadczy o wystąpieniu konfliktu interesów.
Przy udzielaniu zamówień zastosowanie mają również zapisy przytoczonej powyżej Dyrektywy oraz Umowy o dofinansowanie, która w § 11 ust. 2 pkt. 4 zobowiązuje do „przestrzegania przy wyborze wykonawcy i wydatkowaniu przez Beneficjenta środków, prawa wspólnotowego i krajowego m.in. w zakresie zapewnienia zasad przejrzystości, jawności i uczciwej konkurencji oraz równości szans i równego traktowania wykonawców na rynku ofert w tym upublicznienia informacji o zamówieniu przed jego udzieleniem” oraz w pkt. 5 „dołożenia wszelkich starań w celu uniknięcia konfliktu interesów rozumianego jako brak bezstronności i obiektywności przy wyłanianiu przez Beneficjenta wykonawcy do realizacji usług, dostaw lub robót budowlanych. W celu uniknięcia konfliktu interesów zamówienia nie mogą być udzielane podmiotom powiązanym z Beneficjentem osobowo lub kapitałowo. Przez powiązania kapitałowe lub osobowe rozumie się wzajemne powiązania między Beneficjentem lub osobami upoważnionymi do za ciągania zobowiązań w imieniu Beneficjenta lub osobami wykonującymi w imieniu Beneficjenta czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury wyboru wykonawcy a wykonawcą”.
